انواع سوند یا کاتتر : نحوه کار و جایگذاری و انواع سوند ادرای

انواع سوند / کاتتر : نحوه کار و جایگذاری و انواع سوند ادرای

آیا در استفاده از سوند یا کاتتر تازه کار هستید یا کسی را می شناسید که این کار را انجام می دهد؟ ایده کاتتریزاسیون ممکن است در ابتدا عجیب به نظر برسد، اما زمان زیادی طول نمی کشد تا به بخشی بسیار عادی از زندگی روزمره تبدیل شود. برای کسانی که تازه با اصطلاحات کاتتر آشنا هستند، در این مقاله ء مقدماتی پاسخ سوالات متداول در مورد انواع سوند یا کاتتر را ارائه کرده ایم.

سوند چیست؟

کاتتر یا سوند ادراری یک وسیله پزشکی ساخته شده از یک لوله نازک و توخالی است که می تواند از طریق مجرای ادرار یا از طریق یک سوراخ کوچک در شکم به منظور تخلیه ادرار از مثانه وارد شود. کاتترهای خارجی مردانه، اگرچه نامی مشابه دارند، شکلی شبیه به کاندوم دارند و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به جای قرار دادن در بدن، روی آلت تناسلی به راحتی جابجا شوند.

انواع سوند چگونه کار می کند؟

لوله توخالی دارای منافذی در انتهای آن است، به طوری که وقتی داخل مثانه قرار می گیرد، ادرار به طور طبیعی از طریق لوله به داخل کیسه جمع آوری یا توالت خارج می شود. کاتترهای خارجی مردانه دارای یک چسب هستند که یک مهر و موم ضد نشت در اطراف آلت تناسلی با دهانه ای در انتهای آن ایجاد می کند، بنابراین ادرار از جلو، از طریق یک لوله و داخل کیسه جمع آوری جریان می یابد.

سوند چگونه جایگذاری می شود؟

جایگذاری انواع سوند ها یا کاتترها توسط یک متخصص پزشکی از طریق مجرای ادرار یا از طریق یک سوراخ کوچک در شکم مثا سوندهای سوپراپوبیک وارد می شود. کاتترهای متناوب به مجرای ادرار وارد می شوند و این کار را می توانید توسط خودتان در خانه یا توسط پرستار انجام دهید.

سوند ها چگونه داخل می مانند؟

هنگامی که یک کاتتر داخل مثانه قرار می گیرد، می توان ناحیه ای نزدیک به انتهای کاتتر را مانند یک بالون با آب استریل پر کرد. این بالون کوچک بسیار بزرگتر از مجرای ادرار است، بنابراین کاتتر را در جای خود نگه می دارد و از لیز خوردن آن به بیرون جلوگیری می کند. و همچنان اجازه می دهد ادرار از طریق لوله در وسط بالون تخلیه شود. بالون را می توان با برداشتن کاتتر تخلیه کرد. به خاطر داشته باشید که همه کاتترها داخل نمی‌مانند. کاتترهای متناوب یا نوبتی فقط زمانی وارد می‌شوند که مثانه پر است، به سرعت مثانه را تخلیه می‌کنند و بعد از تخلیه مثانه خارج می‌شوند.

چرا از انواع سوند استفاده می شود؟

انواع زیادی از تشخیص ها وجود دارد که منجر به نیاز به سوندمی شود. گاهی اوقات کاتتر فقط به طور موقت در طول بستری در بیمارستان مورد نیاز است. اغلب اوقات زمانی که مثانه به طور طبیعی کار نمی کند یا زمانی که مثانه نمی تواند کنترل شود به طور دائم از آنها استفاده می شود. کاتترها ممکن است به عنوان راه حلی برای احتباس مثانه (ناتوانی در تخلیه مثانه) یا بی اختیاری مثانه (ناتوانی در کنترل مثانه) استفاده شوند.

انواع مختلف سوند / کاتتر چیست؟

سه نوع اصلی سوند وجود دارد : سوندهای ثابت، سوندهای متناوب و سوندهای خارجی برای مردان. کاتترها در مواد مختلف، با نوک های متفاوت بر اساس نیاز کاربر عرضه می شوند.

جایگذاری سوند ها

کاتترها به گونه ای طراحی شده اند که از طریق مجرای ادرار (کاتتر فولی) یا یک سوراخ کوچک در شکم (سوند سوپراپوبیک) وارد می شوند. سوندهای ادراری به گونه ای طراحی شده اند که در داخل بدن باقی بمانند تا به طور مداوم مثانه را تخلیه کنند. جایگذاری سوند توسط یک متخصص پزشکی وارد می‌شوند و می‌توانند در طولانی مدت از آنها استفاده کنند و کاتتر هر ماه تعویض می‌شود.

سوندهای متناوب

کاتترهای متناوب به کاتترهای داخل شونده و خارج شونده نیز معروف هستند زیرا حدود 5 بار در روز وارد و خارج می شوند. وقتی وارد می شوند، به گونه ای طراحی شده اند که مثانه را به یکباره تخلیه کرده و سپس خارج می کنند. قرار دادن یک کاتتر متناوب می تواند در خانه انجام شود، زمانی که کاربر تکنیک را یاد گرفت و کمی تمرین کرد. انواع مختلفی از سوندهای متناوب وجود دارد که در زیر توضیح داده شده است.

سوند های متناوب مستقیم

این کاتتر می تواند از لاتکس یا سیلیکون ساخته شود، عموماً با روان کننده استفاده می شود و در انتهای آن یک قیف برای تخلیه به توالت دارد. این کاتتر متناوب استاندارد است.

سوندهای سیستم بسته

این نوع کاتترها از قبل روانکاری شده و به کیسه جمع آوری متصل می شوند. این سیستم استریل و بدون لمس است که می تواند به جلوگیری از عفونت کمک کند. ادرار به داخل کیسه جمع‌آوری تخلیه می‌شود و سپس دفع می‌شود، که امکان کاتتریزاسیون راحت را در زمانی که دستشویی در نزدیکی وجود ندارد، فراهم می‌کند.

سوندهای با روکش هیدروفیل 

کاتترهایی که با سطحی لغزنده پوشانده شده اند که با آب فعال می شود. این امر نیاز به روان کننده جداگانه را از بین می برد و ممکن است باعث کاهش تحریک مجرای ادرار برای استفاده کنندگان مکرر سوند شود.

کاتترهای خارجی مردانه، با نام مستعار کاتترهای کاندوم

کاتترهای خارجی مردانه به نام کاتتر کاندوم نیز شناخته می‌شوند. این کاتترها به دلیل خارجی بودن آنها با سایر کاتترها متفاوت هستند، بنابراین وارد بدن نمی شوند. این کاتترها مانند کاندوم جایگذاری می شوند، بنابراین می توان آنها را به همان روش روی آلت تناسلی قرار داد. معمولاً چسبی دارند که روی پوست آلت تناسلی می‌بندد و از نشت آن جلوگیری می‌کند. یک لوله به جلوی کاتتر متصل می‌شود و به ادرار اجازه می‌دهد تا داخل کیسه جمع‌آوری شود. کاتترهای خارجی مردانه معمولاً برای تخلیه مداوم مثانه استفاده می شوند. آنها را می توان با آموزش مناسب در خانه استفاده کرد یا یک متخصص پزشکی می تواند آن را برای شما جایگذاری نماید.